Hộp điều tốc xe nâng là gì?

Hộp điều tốc xe nâng người là giúp chuyển đổi sức mạnh từ động cơ đến hệ thống trục bánh xe di chuyển. Tỉ số chuyển đổi có thể thay đổi tùy vào từng loại hộp điều tốc khác nhau, giúp cho bạn có thể tăng hoặc giảm tốc độ di chuyển của xe nâng người theo ý muốn

Các loại hộp điều tốc xe nâng trên thị trường

Trên thị trường có hai loại hộp điều tốc xe nâng phổ biến đó là hộp điều tốc sàn (số tay) và hộp điều tốc tự động. Mỗi loại hộp điều tốc đều có cách hoạt động khác nhau phù hợp trong từng điều kiện công việc:

Hộp điều tốc sàn/số tay (Manual Tranmission)

Hộp điều tốc sàn hay còn gọi là hộp điều tốc tay, đây là loại hộp điều tốc được ứng dụng phổ biến nhất trên thị trường hiện nay với cấu tạo đơn giản, giá thành lại rẻ và đem lại hiệu quả cao. 

Loại hộp điều tốc này bao gồm các trục sơ cấp, thứ cấp, trung gian (hộp điều tốc 3 trục). Các trục này được liên kết với nhau bởi các bánh răng với nhiều kích thước tùy theo tỉ số truyền động.

Xe nâng người trên cao được trang bị hộp điều tốc sàn hay xe nâng số sàn được ứng dụng chủ yếu trong các lĩnh vực có địa hình phức tạp, gồ ghế hoặc địa hình có độ dốc lớn. Khi làm việc trên những địa hình trắc trở, xe nâng người cần có khả năng di chuyển mạnh mẽ, tốc độ bộc phát ở một thời điểm.

Do đó, xe nâng người sử dụng hộp điều tốc sàn chủ yếu là xe nâng với động cơ đốt trong như xe nâng người chạy bằng dầu, xe nâng người chạy bằng xăng,… với sức mạnh từ động cơ lớn cũng như khả năng làm việc ngoài trời vô cùng hiệu quả. 

Dù vậy, hộp điều tốc sàn vẫn sẽ có những ưu và nhược điểm riêng của nó:

Ưu điểm:

• Khả năng chuyển đổi tỉ số truyền động linh hoạt và chủ động.
• Dễ dàng tiếp cận và sửa chữa.
• Giúp xe nâng người vận hành tốt trong nhiều khu vực có địa thế khó khăn, phức tạp.

Nhược điểm:

• Vì thao tác chuyển đổi bằng tay nên việc sử dụng xe nâng người số sàn khó hơn xe số tự động.
• Khi vận hành xe nâng người số sàn, người sử dụng cần thực hiện thao tác liên tục với chân côn, gây mệt mỏi khi làm việc lâu
• Nếu người vận hành xe nâng người số sàn chưa có nhiều kinh nghiệm, xe dễ gặp tình trạng bị chết máy, giật cục.

Hộp điều tốc tự động (Automatic Transmission/Power shift)

Hộp điều tốc tự động được sản xuất nhằm khắc phục các nhược điểm của hộp điều tốc sàn, giúp nâng cao trải nghiệm của người sử dụng. Chính vì thế, loại hộp điều tốc tự động có cấu tạo vô cùng phức tạp, đa dạng về chủng loại và mẫu mã. 

Tuy được cải tiến cùng với nhiều tính năng vượt trội, hộp điều tốc tự động vẫn có những ưu và nhược điểm sau: 

Ưu điểm:

• Thao tác đơn giản, dễ sử dụng.
• Bộ chuyển đổi tỉ số truyền hoàn toàn tự động
• Vận hành ổn định, êm ái.
• Hạn chế tình trạng xe bị chết máy khi đang di chuyển.

Nhược điểm:

• Vì hệ thống chuyển số tự động nên khả năng làm việc ở nơi có địa hình phức tạp trở nên khó khăn và thiếu chủ động hơn
• Hệ thống máy móc của xe nâng người cần chăm sóc, bảo dưỡng định kỳ.
• Do cấu tạo của hộp điều tốc tự động phức tạp khiến cho công việc bảo trì, sửa chữa hộp điều tốc cũng trở nên phức tạp hơn so với hộp điều tốc sàn.

Cấu tạo chung của hộp điều tốc xe nâng người

Hộp điều tốc xe nâng người được cấu tạo bởi 3 bộ phận chính: Bộ ly hợp thủy lực, bộ bánh răng hành tinh và hệ thống điều khiển điện – thủy lực. Mỗi bộ phận sẽ có cấu tạo và chức năng khác nhau, nhưng khi kết hợp lại tạo nên cơ chế truyền động cho xe nâng người 

Bộ ly hợp thủy lực

Bộ ly hợp thủy lực được cấu tạo bởi 5 chi tiết:

• Đĩa ma sát.
• Tấm ma sát.
• Cụm lò xo.
• Pít tông (xi lanh).
• Vỏ ly hợp.

​​

Bộ bánh răng hành tinh

Bộ bánh răng hành tinh là bộ phận quyết định trực tiếp khả năng và tỉ số truyền động lực từ động cơ đến hệ thống bánh xe nâng người di chuyển. Bộ bánh răng hành tinh gồm có 3 thành phần chính:

• Hệ thống bánh răng trung tâm ở chính giữa.
• Hệ thống bánh răng hành tinh liên kết với xung quanh bánh xe trung tâm.
• Vòng răng cưa nằm ngoài cùng, liên kết và cố định với toàn bộ bánh răng.

​​

Bộ điều khiển điện –  thủy lực

Bộ điều khiển điện – thủy lực được xem như là ‘đầu não’ trong cấu tạo hộp điều tốc xe nâng người. Đây là nơi tiếp nhận và xử lý thông tin từ cảm biến hoặc các thao tác từ người vận hành xe nâng người để thay đổi tỉ số truyền động tới hệ thống di chuyển.

Nguyên lý hoạt động của hộp điều tốc xe nâng người

Hộp điều tốc xe nâng người hoạt động dựa trên nguyên lý chuyển đổi tỉ số truyền động mô-men xoắn từ động cơ đến hệ thống bánh xe để di chuyển. Sau khi tiếp nhận thông tin từ bộ điều khiển điện – thủy lực, mô-men lực từ động cơ thông qua bộ ly hợp sẽ tiến vào hộp điều tốc. 

Tại đây, trục sơ cấp (đầu vào) của hộp điều tốc tiếp nhận và phân bổ sang những bộ phận khác thông qua hệ thống bánh răng nối tiếp. Sau khi đổi tỉ số truyền động dựa vào những bánh răng có kích thước khác nhau, mô-men xoắn sẽ đưa tới trục thứ cấp (đầu ra) và  hệ thống di chuyển của xe nâng người. Từ đó, giúp cho xe nâng người đạt được tốc độ theo thao tác điều khiển của người lái.

Lời kết

Trên đây là một vài thông tin cơ bản về các loại hộp điều tốc xe nâng người cũng như cấu tạo và nguyên lý hoạt động của từng bộ phận. Trên thị trường Việt nam hiện nay, công ty TNHH thiết bị nặng Marubeni chúng tôi đang cung cấp các dòng sản phẩm xe nâng người số sàn, xe nâng người số tự động,… và linh kiện quan trọng của xe nâng như họp điều tốc xe nâng tự động, hộp điều tốc xe nâng người số sàn,...cùng với các dịch vụ bảo trì, sữa chữa xe nâng người, hộp điều tốc xe nâng. 

Ngoài phụ kiện xe nâng người, nếu bạn có nhu cầu mua xe nâng người Haulotte chính hãng các loại, liên hệ ngay với MHE qua Hotline: (84-24) 3843 0540 để được tư vấn chi tiết nhất nhé!